De noordelijkste gletsjer van het Mont-Blancmassief ligt in Zwitserland en heet de Glacier du Trient. Ooit een echte trekpleister, nu nauwelijks zichtbaar.
Glacier du Trient in 1988 (links) en 2020. Bron: siwsstopo Zeitreise.
De Glacier du Trient is vernoemd naar het dorp Trient in het dal. Boven het dorp ligt de Col de la Forclaz, een drukke pas voor verkeer. Vanaf de pas loopt een 3 km lang wandelpad vrijwel horizontaal naar de gletsjer. Die vlakke route is te danken aan het waterkanaaltje dat er langs loopt. Deze zogenaamde bisse is eeuwen geleden aangelegd om smeltwater naar de droge gronden op de hellingen te leiden.
Het pad langs het kanaaltje eindigde vroeger vlakbij de gletsjertong. De Glacier du Trient werd daarom ook gebruikt als een soort ijsblokjesmachine. Toen de gletsjer rond 1870 nog bijna tot aan de bisse kwam waren dagelijks tientallen arbeiders met houwelen in de weer om het ijs los te hakken. In lorries werd het via de stad Martigny per trein naar Parijs vervoerd als koelmiddel.
Behalve harde werkers kwamen er ook toeristen naar de Glacier du Trient. Al in 1877 klaagde Charles Durier over de duizenden toeristen die het gebied overspoelden. Hij legde de schuld bij de reizigers die in hun boeken alles overdrijven en zo de massa lokken. Een invasie, volgens hem (C. Durier, Le Mont-Blanc, 1877). Zelf wijdde deze historicus en geoloog overigens twee boeken aan de Mont Blanc.
Na 1850 werd de gletsjer over het algemeen korter, maar die trend werd drie keer onderbroken door een groeifase. Tussen 1880 en 1895 kwam er bijna 200 m bij en ook na 1915 schoof de gletsjer weer enige tientallen meters na voren. De meest markante groei vond plaats van 1960 tot 1985, toen er maar liefst 400 m bij kwam en de Glacier du Trient weer net zo groot was als rond 1900.
Een groeiende gletsjer heeft opvallend steile zijkanten. Zoals op de foto uit 1891. Aan de scherpe rand op de achtergrond is te zien dat de gletsjer bij lange na niet zo groot was als 40 jaar eerder. Ook tijdens de derde groeifase in 1960-1985 bleef de gletsjer een stuk kleiner dan rond 1850, maar werd hij wel net zo groot als zestig jaar eerder. In het voorland waren ondertussen boompjes gaan groeien, die in de jaren 1980 pas langs de gletsjer kwamen te staan.
De opzienbarende groei lokte nog meer mensen naar de toch al goedbezochte gletsjer. Het was immers slechts een uurtje lopen over het vlakke pad langs de bisse. De Glacier du Trient kon zo ver groeien dankzij een langdurige periode van lage temperaturen. Dus toen de temperatuur rond 1990 snel opliep, smolt de gletsjer ook snel weer weg. Inmiddels is de Glacier du Trient anderhalve kilometer korter geworden sinds de jaren 1980 en is er vanuit het dal niet veel ijs meer te zien.
De opkomst en ondergang van de Glacier du trient werd tussen 1972 en 2000 vastgelegd door Pierre Mercier. Hij maakte in die dertig jaar foto’s vanaf min of meer hetzelfde standpunt. Tot 1985 groeide de gletsjer, daarna werd hij heel snel kleiner. Bron: Bibliotheek ETH Zürich, georefereed o.b.v. de bergkam.
Hoger op de berg ligt het Plateau du Trient, de sneeuwvlakte waar het ijs wordt gevormd. Behalve voor de Glacier du Trient is het plateau ook de accumulatiezone voor de kleinere Glacier d’Orny. Het plateau meet zo’n twee bij twee kilometer en wordt omgeven door bergen tot 3500 meter hoogte. Pal aan het plateau staat de Cabane du Trient met prachtig uitzicht op de omgeving.
In het oude klimaat werd op het Plateau du Trient eeuwige sneeuw in elkaar gedrukt tot ijs, maar tegenwoordig ligt ook hier in de zomer geen sneeuw meer. Er wordt dus nergens meer ijs gemaakt, terwijl het wel smelt. Uiteindelijk verdwijnt de Glacier du Trient daarom helemaal, al zal dat door de ijsdikte van maximaal bijna 200 m wel enkele decennia duren.
Zoek hier de mooiste gletsjers van Europa
